Scheiden op een respectvolle manier? Hier zijn 5 stappen.
Scheiden. Niemand plant het, niemand leeft met de mogelijkheid van een scheiding in zijn achterhoofd, maar het gebeurt. Je kent in je omgeving vast wel mensen die zijn gescheiden of gaan scheiden.
Als je in een scheiding zit, ben je niet alleen. Hoewel het aantal echtscheidingen licht is gedaald, eindigt bijna 39% van de huwelijken nog steeds in een scheiding (gegevens CBS 2018). De scheidingskansen zijn sinds 1990 verdubbeld voor mensen ouder dan 50, in wat vaak wordt aangeduid als “grijze echtscheiding”. Hoe oud je ook bent, een scheiding is moeilijk en wordt beschouwd als een van de meest stressvolle levensveranderingen die je kunt meemaken. Maar dat betekent niet dat het een knock-out of slepende strijd hoeft zijn zoals in de boksring. Het is mogelijk, met een beetje goede wil, om een scheiding op een waardige manier voor alle betrokkenen te bewerkstelligen.
Je denkt misschien dat een scheiding op deze manier fictie is, net zoals vrienden blijven met je ex-partner. Het feit is dat twee mensen amicaal en beleefd kunnen scheiden als ze bereid zijn een beetje werk te verzetten, zich oprecht betrokken voelen en begaan zijn om de relatie op een goede manier te beëindigen. Dat heb ik in het verleden zelf ook ondervonden. In dit artikel geef ik je stappen die je richting geven hoe je dat kunt doen.
Stap 1: focus bij scheiden op het grote geheel, laat de geschiedenis in het verleden achter
Veel conflicten in het scheidingsproces komt van schuld, oude woede en gerechtigheid willen voor ervaren “fouten” van de ander. Als je het proces met die houding ingaat, zal er weinig respect en beleefdheid worden ervaren. En niet alleen voor de ander, maar ook voor jezelf. Voor veel mensen is dit misschien wel de moeilijkste stap. Maar ook een stap waarmee je jezelf een plezier doet als je in staat bent om zonder schuldgevoel of wrok aan tafel te komen.
Je hebt samen veel beleefd. Dit gaat over het scheiden van een leven samen en zelf met een schone lei een nieuw leven beginnen. Voorkom dat je een forum maakt van het vermelden van fouten uit het verleden. Je bent niet klaar om een respectvolle en minnelijk manier je scheiding te regelen als je oude wonden telkens openrijt. Laat het verleden achter je en concentreer op het nu en op de toekomst. Feitelijk heb je een plan nodig voor het volgende hoofdstuk: wat wil je doen, waar wil je leven, wie spelen er een rol en hoe ben je van plan daar te komen waar je wil zijn. Als je vooruitkijkt en niet achterom, kun je beter onderhandelen.
Stap 2: onderhandel eerlijk en in goed vertrouwen
Als je uit elkaar wil gaan onder goede voorwaarden, is de tweede stap om eerlijk en rechtvaardig te zijn. Bezittingen onderwaarderen, dingen verbergen of meer proberen te krijgen dan je werkelijke aandeel zijn allemaal intenties die bepaald niet bijdragen aan een vlotte manier van scheiden. Laat zien dat je een ‘goede’ scheiding serieus neemt door al je kaarten op tafel te leggen en eerlijk te zijn. Je kunt hulp krijgen van een advocaat of mediator om te bepalen hoe de dingen worden verdeeld. Maar alle informatie moet op tafel liggen om je zo vlot mogelijk door het proces te helpen. Dingen achterhouden vertraagt een scheiding, leidt tot een hogere nota van de advocaat en bestrijdt de goede trouw die je wellicht eerder wel hebt ervaren.
Stap 3: zet het belang van de kinderen voorop
Het past bij elk stel dat met kinderen gaat scheiden om een scheiding na te streven die ordentelijk verloopt. Waarom? Omdat je voor altijd met je ex-echtgenoot te maken hebt. Weekenden, diploma-uitreikingen, zitten aan hoofdtafels bij de bruiloften van je kinderen en zo nog veel meer belangrijke gebeurtenissen in hun leven. In tegenstelling tot een kinderloze scheiding, waar je, zodra het papierwerk is ondertekend, ervoor kunt kiezen om nooit meer met je ex te praten, is een gescheiden stel met kinderen nog steeds allebei ouder.
Het hebben van een goede, of tenminste waardige relatie is voor iedereen een lange weg. En misschien een moeilijke weg, maar ook de moeite waard in het belang van je kinderen. Door de behoeften van de kinderen boven die van jou te plaatsen, maak je een groot verschil in de kwaliteit van het scheidingsproces. Je bent nog steeds een gezin. Zelfs als ouders gescheiden wonen of ervoor kiezen om met iemand anders te hertrouwen. Eerlijk zijn tegenover jezelf en je ex-partner over wat het beste is voor je kinderen, wat je nodig hebt, wat zij nodig hebben, dat maakt het verschil.
Stap 4: streef bij scheiden naar bemiddeling en werk samen met een mediator
Ga aan de slag met een mediator die gespecialiseerd is in echtscheiding. De eerste reden om het zo aan te pakken ligt in de kosten. Het tarief van een goede mediator ligt lager dan die van een advocaat. Waar een advocaat wordt ingehuurd om jouw belang voorop te stellen, is een mediator een neutrale derde partij die als taak heeft een compromis te vinden.
Bemiddeling is niet voor iedereen geschikt; het kan alleen werken voor mensen die in staat zijn om discussie te voeren op basis van argumenten, flexibel zijn en een overeenkomst willen bereiken die beide partijen een tevreden gevoel geeft. Een waardige afsluiting van een belangrijke periode in je leven is een andere reden om te kiezen voor mediation.
Een vechtscheiding gefaciliteerd door twee advocaten die lijnrecht tegenover elkaar staan kan maar zo tienduizenden euro’s kosten en kan financieel verwoestend zijn. Bovendien schaadt het alle betrokkenen, is emotioneel uitputtend en het kan traumatisch zijn voor de kinderen. Proberen om een gemeenschappelijke basis te vinden, open en eerlijk zijn, dat maakt het verschil. Je hoeft je ex niet leuk of aardig te vinden, maar je moet wel communiceren en met hem of haar omgaan om te scheiden.
Stap 5: ga eens praten met een financial life planner
Ik spreek regelmatig echtparen die gaan scheiden en met een mediator aan de slag zijn. Ze komen een heel eind in de verdeling, maar niet zelden blijft er iets knagen. Het concept van het convenant ligt op tafel, maar het inzicht hoe dit voor beide partijen financieel uitwerkt ontbreekt. Het gevolg is rusteloosheid en misschien wel slapeloze nachten. En wellicht een vraag die in gedachten regelmatig opkomt: hoe ziet mijn financiële leven eruit als we de gemaakte afspraken zo uitvoeren? Kan ik leven zoals ik gewend ben of moet ik een stapje terug doen? En wat vind ik eigenlijk belangrijk als ik alleen verder ga? Kan ik echt in vol vertrouwen akkoord gaan met het convenant?
Daarnaast worden er fouten gemaakt bij het ontvlechten van de financiële zaken, zoals lijfrente, hypotheek of toedelen van de onderneming. Een financieel planner heeft een totaalplaatje en adviseert bijvoorbeeld ook over de fiscale aspecten van verschillende financiële producten na verdeling. Maar hij of zij kijkt ook naar andere zaken die vaak vergeten worden, zoals je erfrechtelijke positie. Heb je een testament gemaakt? Vaak is een aanpassing nodig om te voorkomen dat je ex-partner er straks met jouw vermogen van door gaat.
Meer informatie?
Conclusie: het vinden van strategieën zoals die in dit artikel benoemd om “goed” en respectvol te scheiden kan een wereld van verschil maken. Niet alleen voor jezelf maar ook voor je omgeving.
Wil je op het gebied van financiële zaken een partner vinden die je het inzicht kan geven hoe je convenant uitwerkt zodat je daarna in vol vertrouwen “Ja” kunt zeggen en verder kunt gaan met jouw leven? Maak dan eens vrijblijvend een afspraak met Sandra of lees eerst de casus van Sophie.
Mijn ex-vrouw aarzelde over scheiding. Haar moeder had haar aangepraat “dat ze het zich niet kon veroorloven”. Hier bewees uiteindelijk een mediator goede diensten. Ik had het liever zonder gedaan. Met de mediator zijn uiteindelijk de juiste argumenten ook bij mijn ex komen bovendrijven. Nu hebben we ook een acceptabele situatie voor de kinderen.
Mijn broer gaat door een scheiding. Het is een moeilijke situatie en het is geen slecht plan om met een financial life planner te praten. Zo moet bijvoorbeeld zijn testament aangepast worden. Gelukkig hadden mijn broer en zijn (ex-)vrouw eerlijke huwelijkse voorwaarden opgesteld.