Wat je moet weten over vooroverleg met de belastingdienst

Wat is vooroverleg?

Vooroverleg met de belastingdienst is een proces waarbij je de mogelijkheid hebt om voorafgaand aan een rechtshandeling en het indienen van een belastingaangifte te overleggen met de belastingdienst. Het gaat dan over specifieke fiscale kwesties.

Het doel van dit vooroverleg is om duidelijkheid te krijgen over de fiscale behandeling van een bepaalde rechtshandeling of specifieke situaties. Zo krijg je rechtszekerheid. Vaak speelt dit voor handelingen tussen familieleden of van een directeur-grootaandeelhouder die binnen zijn onderneming meerdere petten op heeft. Vaak licht bevoordeling op de loer. Denk bijvoorbeeld aan het kopen van onroerend goed door de kinderen tegen een lagere prijs dan de marktwaarde. Of bij ondernemer die iets wil doen met zijn oude pensioenaanspraken waardoor het gevaar van afkoop op de loer ligt. Of als het gaat om waardering van de onderneming bij overdracht. Vaak gaat het om grote financiële belangen. De belastingdienst is alert op het mogelijk tekort komen van belastingheffing.

Wanneer kun je een vooroverleg overwegen?

Een vooroverleg kun je aan vragen als je het niet zeker weet. Als je niet helemaal zeker bent van je zaak en ben je bang bent dat je handelen in de toekomst discussies kan opleveren bij een controle. Je bent niet helemaal zeker over de toepassing van wet- en regelgeving en de van toepassing zijnde belastingheffing. Er zijn genoeg grijze gebieden te verzinnen binnen onze fiscale wetgeving.

Wat doe je bij vooroverleg met de belastingdienst?

Tijdens het vooroverleg kun je vragen stellen aan de belastingdienst over hoe bepaalde inkomsten, uitgaven, investeringen of andere fiscale aspecten moeten worden behandeld volgens de geldende belastingwetgeving. Je kunt ook informatie verstrekken over complexe situaties of voorgenomen handelingen en vragen om een formeel standpunt van de Belastingdienst voordat je een belastingaangifte indient. De belastingdienst geeft geen advies. Je moet je standpunt toelichten en daarvoor vraag je een goedkeuring.

Wat is het voordeel van vooraf overleg?

Vooraf overleg voeren met de belastingdienst kan helpen om onzekerheid over de fiscale gevolgen weg te nemen en kan je dus ook helpen bij het nemen van een weloverwogen beslissing.

Enkele belangrijke voordelen zijn hieronder weergegeven, maar het is belangrijk op te merken dat het niet zo zwart wit is en de voordelen afhankelijk zijn van de specifieke situatie en de complexiteit van je vraagstuk. Overleg vooraf met een fiscaal adviseur, een belastingadviseur of je accountant voordat je besluit om gebruik te maken van het vooroverleg met de Belastingdienst. Want tegenover de hieronder beschreven voordelen staan ook nadelen, waarover verder op in dit artikel meer.

1. Duidelijkheid over fiscale behandeling

Het vooroverleg biedt je de mogelijkheid om vooraf duidelijkheid te krijgen over de fiscale behandeling van een specifieke rechtshandeling. Het voorkomt onzekerheid en potentiële geschillen met de Belastingdienst. Je krijgt dus vooraf zekerheid over de toepassing van wet- en regelgeving.

2. Zekerheid over fiscale positie

Door vooroverleg te voeren, kun je een formeel standpunt van de Belastingdienst krijgen over jouw specifieke situatie. Dit standpunt van de inspecteur is bindend. Het geeft je vooraf zekerheid over je fiscale positie en kan helpen bij het nemen van weloverwogen beslissingen. En daarmee kan het ook gelijk een nadeel zijn.

3. Documentatie en bewijslast

Vooroverleg met de Belastingdienst zorgt voor een gedocumenteerd communicatieproces. Dit kan van belang zijn als een geschil ontstaat in de toekomst. Het biedt je dus ook een bewijs van de gevoerde discussie en het verkregen standpunt.

4. Voorkomen van geschillen

Het vooroverleg kan helpen bij het voorkomen van fiscale geschillen. Door vooraf met de Belastingdienst te overleggen, kun je potentiële problemen vooraf aanpakken. Dit kan tijd, geld en mogelijke boetes schelen, maar belangrijker nog is het voorkomen ergernis, een energielek en stress.

5. Efficiëntie en tijdsbesparing

Het vooroverleg stelt je in staat om tijdig vragen te stellen en informatie te verstrekken aan de Belastingdienst. Door dit te doen voordat de belastingaangifte wordt ingediend (als dat van toepassing is), kunnen eventuele onduidelijkheden worden opgehelderd en kunnen correcties of aanpassingen worden aangebracht zonder dat dit leidt tot vertragingen of problemen in het aangifteproces.

6. Vertrouwen en goede relatie met de Belastingdienst

Vooroverleg kan bijdragen aan het opbouwen van een goede relatie met de belastingdienst. Door proactief te communiceren en samen te werken, kan een vertrouwensband worden opgebouwd. Dit kan nuttig zijn als er in de toekomst andere fiscale kwesties of wijzigingen optreden waarbij overleg met de Belastingdienst gewenst is.

Zijn er ook nadelen?

Zoals met alles heeft ook deze medaille twee kanten. Er zijn ook enkele potentiële nadelen waar je rekening mee moeten houden als je besluit iets voor te leggen aan de belastingdienst. Enkele nadelen zijn:

1. Vooroverleg is bindend

Het is belangrijk op te merken dat het vooroverleg bindend is. Dit is het belangrijkste nadeel, want er is geen sprake van vrijblijvendheid. Als de inspecteur een andere uitspraak doet dan je verwacht, ben je dus gehouden aan dat standpunt. Er is dan geen weg meer terug. Als je naar eer en geweten handelt en je hebt vooraf de bewijslast goed gedocumenteerd, kun je er ook voor kiezen om geen vooroverleg te voeren. Als de belastingdienst zich later op een ander standpunt stelt, is overleg in de meeste gevallen goed mogelijk en kom je er samen wel uit. Uiteraard geeft dat geen garantie.

2. Tijd en kostenefficiëntie

Het proces van vooroverleg kan tijdrovend zijn, vooral als er complexe fiscale kwesties of situaties aan de orde zijn. Je moet relevante informatie verzamelen, een verzoek opstellen en het geheel afstemmen met de Belastingdienst. Dit kan extra kosten met zich meebrengen, zoals bij het inwinnen van advies van een fiscaal adviseur of een accountant. Daarnaast, en niet geheel onbelangrijk, moet je geduld hebben. De wetgever bepaalt dat je binnen 8 weken een antwoord op je verzoek moet ontvangen, maar de praktijk leert dat dit ook wel langer kan duren. En een middel om druk te zetten op een uitspraak van de inspecteur heb je niet.

3. Individueel standpunt

Het standpunt dat de inspecteur inneemt bij het vooroverleg is bindend, maar geldt alleen voor degene die het verzoek heeft ingediend. Het geldt dus niet automatisch voor anderen die een gelijksoortige casus voorleggen. Het standpunt is dus altijd individueel bepaald. Er wordt door de inspecteur bovendien een standpunt ingenomen met een ja of een nee. Hij geeft dus geen advies.

4. Beperkte scope van vooroverleg

Vooroverleg heeft betrekking op specifieke kwesties van het moment en dekt niet alle mogelijke fiscale aspecten of toekomstige gebeurtenissen. Vooroverleg heeft dus altijd een beperkt bereik dat overigens geen bezwaar hoeft te zijn als het echt om een eenmalige en op zichzelf staande casus gaat.

5. Mogelijk verschil van interpretatie

Vooroverleg wordt in principe schriftelijk gevoerd. Er is dus nog steeds een (geringe) kans dat er een verschil van interpretatie ontstaat tussen jou en de inspecteur over hoe je zaken leest. Dit kan dus leiden tot geschillen en verdere discussies, zelfs nadat het vooroverleg heeft plaatsgevonden.

6. Risico op veranderende wetgeving

Belastingwetten kunnen veranderen en nieuwe interpretaties of richtlijnen kunnen worden uitgegeven na het voeren van vooroverleg. Dit betekent dat het standpunt dat tijdens het vooroverleg is ingenomen, mogelijk niet langer geldig bij gewijzigde wetgeving. Ook hier geldt weer dat bij een eenmalige rechtshandeling die mogelijk leidt tot belastingheffing dit nadeel niet of minder geldt. Maar in zijn algemeenheid is het belangrijk om op de hoogte te blijven van eventuele wijzigingen zodat de impact op de situatie geëvalueerd kan worden.

Afsluitend

Het is raadzaam om met een adviseur te overleggen voordat je besluit gebruik te maken van de mogelijkheid van vooroverleg met de Belastingdienst. Het is meestal complex proces dat specifieke kennis vereist. Het is belangrijk om de voor- en nadelen goed tegen elkaar af te wegen. Het belangrijkste voordeel is wat mij betreft het verkrijgen van rechtszekerheid. En het belangrijkste nadeel is dat de uitkomst van vooroverleg bindend is, ook als het een uitspraak is die je liever niet hebt verwacht. Vooroverleg kan dus ook nadelig uitpakken.

Meer informatie vind je ook op de website van de belastingdienst. Hieronder zijn links opgenomen naar:

• Informatie over vooroverleg
• Verzoek tot vooroverleg indienen
• Welk belastingkantoor is voor jou van toepassing?
  Ook dat kun je eenvoudig vinden op de website van de belastingdienst door aan te geven in welke gemeente je woont of je onderneming is gevestigd.