Vrijheid ……. Wat betekent dit voor jou?
Dit artikel gaat over een onderwerp dat belangrijk is in mijn leven: vrijheid. Maar waarschijnlijk ook voor jou als je dit leest. En dat is niet zo gek. Vrijheid, in welke vorm dan ook, speelt een rol in het leven van mijn klanten. Er zitten heel veel aspecten aan het onderwerp vrijheid. Veel te veel voor één blog, dus nog genoeg om over te schrijven en te vertellen.
Terwijl ik dit blog schrijf, zit ik op het strand op het Griekse eiland Corfu. De wind waait door mijn haren, het is ongeveer 25 graden en mijn hoofd is vrij van gedachten. Mijn vingers slaan de toetsen van mijn laptop aan en dat is wat je nu leest in dit blog.
Vrijheid, we hebben er allemaal iets mee. Vrijheid is een van de kernwaarden in mijn leven. Het is een onderwerp dat zeer actueel is en iedereen geeft er een eigen betekenis aan. Als ik vertel dat vrijheid ervaren in mijn leven belangrijk is, wordt dat door anderen meestal gekoppeld aan financiële vrijheid. Voor mij is dit maar een aspect van vrijheid. En bovendien: wat betekent dat eigenlijk, financiële vrijheid?
Het gevoel van vrijheid ervaren zit veel dieper dan ik lang heb dacht. Met name doordat ik de laatste maanden veel gewerkt heb, heb ik mezelf wellicht ook de vrijheid ontnomen om aandacht te geven aan andere belangrijke aspecten in mijn leven. In een periode van reflectie, mijn gedachten laten gaan, manifesteert het gevoel van vrijheid willen ervaren zich weer. En onder de smoes: 2021 is het jaar van de investering, kwam ik er voor mezelf tot nu toe aardig mee weg. Maar het is tijd om iemand erbij te zoeken en de omslag te maken van alleen 1-op-1 werken met relaties naar groepen of online trainingen. Want, mensen helpen financieel ontspannen te leven, dat blijft de essentie waar het om gaat. Maar dat kan in vele vormen.
De betekenis van vrijheid
Vrijheid betekent dat je mag denken, zeggen en doen wat je zelf wilt. In Nederland hebben we veel vrijheid. Iedereen in Nederland heeft in essentie dezelfde vrijheden. Dat betekent iedereen mag denken, zeggen en doen wat zij wil, zo stelt de Nederlandse overheid in een boekje over de kernwaarden van Nederland. Maar natuurlijk zijn er wel grenzen aan wat je kunt zeggen. Dat leerden we bijvoorbeeld uit het proces tegen Geert Wilders. En ook is het natuurlijk van de gekke dat we het ergens niet mee eens zijn, om vervolgens onze mening als bedreiging te uiten aan bijvoorbeeld politici, bestuurders of je buurman.
De betekenis van het woord vrijheid de Van Dalen wordt als volgt omschreven:
vrij·heid (de; v; meervoud: vrijheden)
1
het vrij-zijn; = onafhankelijkheid: vrijheid, blijheid iedereen moet maar doen waar hij zin in heeft
2
daad die de gewone grenzen overschrijdt: zich vrijheden veroorloven
Wat betekent vrijheid voor ons?
De meeste mensen denken bij het woord vrijheid aan de eerste omschrijving en geven er hun eigen nuance aan. Ik heb de proef maar eens op de som genomen en een aantal mensen uit mijn netwerk gevraagd of ze vrijheid belangrijk vinden en welke betekenis ze daaraan geven.
Wat betekent vrijheid voor Jacqueline te Brake?
Vrijheid is voor mij ’s ochtends opstaan en bepalen wat ik ga doen deze dag. Keuzes die van mij zijn en niet bepaald worden door wat ik zou moeten doen. De ene keer is dat gemakkelijker dan de andere keer. Zeker voor vrouwen die gewend zijn te pleasen.
Jacqueline is Mindset & vitaliteitsexpert voor vrouwelijke professionals
Wat betekent vrijheid voor Kirsten Burg
Voor mij betekent vrijheid dat ik mijn eigen agenda kan bepalen. En dat ik zelf kan bepalen wanneer en hoeveel ik werk en met wie. Cliffhanger: dat lukt me vandaag aardig (smiley star eyes)
Kirsten helpt introverte vrouwen met het bepalen van hun eigen agenda.
Wat betekent vrijheid voor Sandra Meessen
Vrijheid is mijn eigen leven kunnen leiden, eigen keuzes maken naar eigen believen en wensen (met respect voor anderen). “Onafhankelijk leven”, reizen en werken. Dat is natuurlijk relatief, want ik moet ook gewoon de hypotheek betalen en voor inkomen zorgen om dat leven te kunnen leiden. Ons leven voelt vrij en dat is ook vrijheid.
Sandra is Virtueel Assistent op het gebied van e-mailmarketing en websitebeheer en werkt onder andere voor Meer Leven Financiële Planning.
Mijn definitie van vrijheid
Vrijheid is een heel breed begrip en zoals eerder gezegd één van mijn belangrijkste waarden in het leven. Je bent vrij als je je eigen waarden, dromen en talenten als kompas in het leven gebruikt om een leven te leiden om trots op te zijn. In essentie is het keuzes kunnen maken hoe je je leven wilt leven. De betekenis van de waarde vrijheid kun je voor elk aspect van je leven invullen. Hieronder passeert een aantal levensgebieden de revue.
In werk
Op het gebied van werk gaat het om de vraag: met wie, wanneer en waar wil ik werken om bij te dragen aan een (financieel) ontspannen leven, iets wat ik iedereen gun. Ik ervaar dit zelf ook dagelijks als resultaat van mijn eigen financial life planning. Steeds meer is het besef dat ik niet iedereen die op mijn pad komt met een specifieke vraag wil helpen. Ik moet bekennen dat het nog wel eens een uitdaging is om nee zeggen.
Als ondernemer realiseer ik me dat ik ongelofelijk vrij ben. Ik zou niet anders meer willen. Maar er zijn ook nog stappen te maken om daar te komen waar ik het liefst wil zijn. De realisatie van twee onlineprogramma’s (‘Samen starten met beleggen’ dit jaar en ‘Jouw Financiële Levenskompas: in 7 stappen naar je ideale leven met financiële en emotionele rust’) gaan daaraan een belangrijke bijdrage leveren. Net zoals de uitbreiding van mijn team waarvoor nog steeds een vacature openstaat.
Als ik nu terugkijk op de laatste 15 jaar, een periode waarin ik als interim pensioenexpert en later als quality assurance manager werkte bij verzekeraars, zat ik vrijwillig in een gouden kooi. Ik had eerder de overstap moeten maken naar het opbouwen van mijn praktijk voor financiële (levens)planning. Toen verdiende ik veel meer, maar nu ervaar ik veel meer momenten van geluk in mijn leven.
Als je me vraagt: wat wil jij echt Sandra? Dan is dat minder in mijn onderneming werken, meer uitbesteden en meer vrijheid ervaren in ondernemerschap en dus ook in mijn leven. Op reis gaan wanneer ik wil en waar ik heen wil. Je kunt tegenwoordig overal werken. En als ik iets heb geleerd uit de corona tijd in 2020: steeds meer gaat en kan online. Fysieke bijeenkomsten zijn minder nodig, al blijft dat in veel gevallen wel mijn voorkeur houden. De opstartfase van Financial Life Planning Jaartraject doe ik graag met ontmoetingen. Dit maakt het gemakkelijker verbinding in gesprekken te leggen en empathisch bij de ander te zijn.
Relaties
Vrijheid in relaties betekent voor mij dat ik liever een paar hele goede vrienden en vriendinnen heb, waarop ik altijd kan vertrouwen. Wie ik in de nacht kan wakker bellen als er iets is. Mensen van wie je onvoorwaardelijk op aan kunt. Wie is het daadwerkelijk waard om (kostbare) tijd aan te besteden. Ik hoor mensen zeggen dat de periode van lockdown in 2020 de oogkleppen zijn afgevallen; ze realiseerden zich dat de vele bekenden niet altijd ook echte vrienden waren. Ze hebben deze mensen simpelweg niet gemist in hun leven. In een relatie met een partner betekent vrijheid voor mij samen leven vanuit gelijkwaardige waarden en elkaar de vrijheid laten om te doen wat voor de ander belangrijk is. Daarbij is het altijd mooi als de wegen op het einde van de dag samen komen. Belevenissen van de dag bespreken en daarna samen de ogen dicht doen voor een goede nachtrust.
Financiële vrijheid
Op financieel gebied betekent vrijheid voor mij over voldoende geld kunnen beschikken om er zeker van te zijn dat er genoeg is. Genoeg geld hebben op geplande en ongeplande momenten in het leven om keuze te hebben het leven te leiden zoals ik dat wil. Als ik iets in mijn leven heb geleerd, is dat rijkdom betekent dat je mooie herinneringen kunt maken door het leven te beleven. Materiële dingen die met geld gekocht kunnen worden, daar geef ik weinig om. Sterker nog, ik heb een jaar of 15 geleden ervaren dat wonen in een groot huis geluk ook in de weg kan staan.
Financieel inzicht en financiële vaardigheden geven je veel vrijheid, vooral mentale vrijheid. Ik ervaar het keer op keer heel waardevol om klanten mee te nemen in hoe geld door hun leven stroomt en wat ze er mee kunnen doen vanuit hun eigen waarden en verlangens. Het is nog steeds schandalig dat er zo weinig aandacht wordt besteed in ons onderwijsprogramma aan deze vaardigheid; goed met geld leren omgaan. Een overvloed aan geld, zodat mijn financiële emmer overstroomt, is helemaal niet nodig. Dan is de volgende stap anderen laten meeprofiteren van mijn welvaart. Ik heb in mijn leven ervaren hoe het is om ver door de financiële bodem heen te zakken. Je kent het wel, een bodem die klinkt als een echoput en die je niet meer kunt zien. En ik kan je verzekeren, dat is geen leven, maar een rotleven. Geld neemt mentaal bezit van je en dat kost enorm veel energie. Hierover valt veel te vertellen en is genoeg voer voor een ander blog.
FIRE-beweging
Het streven naar financiële vrijheid kan wat mij betreft ook doorslaan. Wellicht heb je wel eens gehoord van de FIRE-beweging. FIRE staat voor Financial Independence and Retire Early. Het wordt steeds populairder, vooral onder jongeren. Het is een levensfilosofie met als doel zo vroeg mogelijk financieel onafhankelijk te worden en daardoor soms al op je 35e met pensioen te kunnen gaan. Het is een heel sober leven, waarbij veel wordt bespaard en belegd (het liefst ook met de studielening) om zo snel mogelijk 20 tot 25 keer je jaarsalaris aan vermogen te hebben. Daarna kunnen ze leven van het vermogen.
Op internet prijken natuurlijk vooral de succesverhalen van coaches die ergens op een mooi eiland in de zon zitten, die het je wel even leren om FIRE te worden en mooie bedragen in het vooruitzicht stellen als je naar ze luistert. Goed met je geld omgaan en dat te leren, daar ben ik groot voorstander van. Maar dan wel op een manier die realistisch is, waarbij je ook nu leeft. Dit is een van de redenen om mijn beleggingstraining te ontwikkelen. Alles beleggen en jezelf dingen ontzeggen, ervaringen die belangrijk zijn voor bijvoorbeeld persoonlijke ontwikkeling uitstellen, past niet in het leven dat ik wil leiden. En dat zie ik ook terug bij de mensen die ik mag adviseren en met wie ik mag samenwerken.
Eind september 2021 zond de NPO een aardige documentaire uit over dit onderwerp, waar verschillende jongeren aan het woord kwamen die FIRE nastreven. Weet je nog niet wat FIRE is? Ik kan er een blog over schrijven (en misschien doe ik dat nog wel eens), maar je kunt ook naar de documentaire ’30 en nooit meer werken’ kijken. De makers volgen millennials die, elk op hun eigen manier, dit pad bewandelen. Het is zeker de moeite waard om naar te kijken als zienswijze van financiële vrijheid.
Sociale vrijheid
Vrijheid is ook kunnen deelnemen aan sociale activiteiten. Of gewoon de straat op kunnen en de alledaagse dingen in het leven kunnen doen. Het leek of gewoon, totdat de pandemie kwam en ons leven dratisch beperkte. Geen sportactiviteiten, maximaal aantal mensen thuis ontvangen, uitgaansgelegenheden dicht, enz. Op 6 maart 2020 ging ik voor twee weken naar de Dominicaanse Republiek om bij te komen in de zon na een emotioneel zware periode in mijn leven. Ik dacht 15 dagen met vakantie te gaan. In werkelijkheid stond ik na 8 dagen weer op Schiphol in een surrealistische wereld. Een leeg vliegveld, lege snelwegen, angst voor tekorten in de supermarkt, dus we gingen (o.a. wc-papier) hamsteren. Als we worden beperkt in onze vrijheden, ervaren we de echte waarde ervan.
Verder kun je nog filosoferen over vrijheid in de context van gezondheid, liefde, spiritualiteit en persoonlijke ontwikkeling. Allemaal mooie thema’s om aan te raken en met elkaar over in gesprek te gaan.
Vrijheid is niet overal in de wereld vanzelfsprekend
Niet iedere wereldburger ervaart fysieke vrijheid; niet iedereen kan gaan en staan waar die wil. Voor mij kwam dit besef heel dichtbij toen we in 2015 op Robbeneiland waren. We werden rondgeleid door een gids die uit eigen ervaring vertelde hoe het eraan toe ging tijdens zijn gevangenschap. Een heel intens verhaal. Robbeneiland is vooral bekend doordat Nelson Mandela hier gevangen werd gehouden door het Apartheidsregime van Zuid-Afrika. Het eiland werd in 1999 door UNESCO als cultuurerfgoed op de Werelderfgoedlijst geplaatst. Als je er ook bent geweest, kun je vast en zeker beamen dat het een indrukwekkend bezoek was.
Vrijheid is vandaag de dag zeker niet vanzelfsprekend voor bijvoorbeeld mensen in Afghanistan. Hoe vrij zijn zij werkelijk onder het regime van de Taliban? Hoe vrij zijn mensen die leven in een democratische dictatuur, zoals in Rusland of in Noord-Korea? Ik prijs mij elke dag gelukkig dat ik woon en leef in een land waarin ik mijn mening mag uiten, waarin ik – als ik dat zou willen – naar het Malieveld kan om te demonsteren. We leven in een land waarin we niet al onze woorden op een weegschaal hoeven te leggen.
Ik onderken alleen wel dat zeggen wat je denkt soms (te) grote en ongewenste gevolgen heeft. Neem Mona Keijzer die als eerste bewindspersoon sinds 50 jaar op staande voet werd ontslagen, omdat zij zich niet kon verenigen met het kabinetbeleid en een interview gaf aan De Telegraaf. Of de vrijheid van andere politici die ingeperkt wordt door de dreiging van terreur. Dat Wilders beveiligd wordt, is lang bekend. Maar dat ook onze eigen premier, waarschijnlijk vanuit zijn functie en niet als persoon, extra bescherming heeft door een tereurdreiging is natuurlijk van de gekke. Maar opgepakt worden omdat wij onze mening uiten en vrijheid nastreven, is er gelukkig niet bij.
Soms is het opgeven van een stukje vrijheid een keuze
Je kent het vast wel. Ouders die ouder worden en zorg nodig hebben waarbij een beroep op de kinderen wordt gedaan. Mantelzorgers geven veel van hun tijd om deze zorg te verlenen. En daarmee geven ze dus (tijdelijk) ook een stukje van hun vrijheid weg. Dit is een bewuste keuze (en soms noodgedwongen), alhoewel ik mij realiseer dat het lang niet voor iedereen zo voelt. Je geeft vaak de zorg aan je ouders om iets terug te doen wat zij jou hebben gegeven. Een morele intrinsieke verplichting, die zeker niet altijd vrijwillig voelt.
Maar soms gaat het ook onbewust, omdat beperkende overtuigingen een rol spelen. Dit heb ik zelf ook ervaren en ik zie dat ook terug bij de mensen die ik mag begeleiden. Ik heb het over vastzitten in werk. Niet omdat het nou zo’n leuke baan is, maar er met nou eenmaal geld worden verdiend om te wonen en te leven.
Wanneer kan ik stoppen met werken? Dat is de meest gestelde vraag van relaties als we aan de slag gaan met financiële planning. Ik hoor zelden: “Met pensioen? Geen denken aan.” De meesten willen echt niet doorwerken tot AOW-leeftijd. Ik geloof dat we massaal in een gouden kooi zitten. We gaan telkens naar het werk toe en als de werkdag erop zit gaan we naar huis om bij te komen. Dan doen we morgen weer en overmorgen ook. En versta me niet verkeerd, want ik heb dit zelf ook ervaren zoals je hiervoor hebt kunnen lezen. Maar ik moet er echt nog niet aan denken om met pensioen te gaan. Mijn werk is te leuk en in dat kader:
Vrijheid is niet doen waar ik zin in heb, maar doen waar ik de zin van in zie.
Een ander voorbeeld van vrijwillige opgave van vrijheid is de tijd dat ik als mantelzorger werkte voor mijn man. Ruim 3 maanden intensieve zorg, waarvan de laatste weken continue. Gelukkig werden we in zijn laatste levensfase ondersteund door thuiszorg en palliatieve zorg. Maar ik wist het is tijdelijk. En achteraf ervaar ik dit als een hele waardevolle periode in mijn leven. Vele nieuwe inzichten verrijken mijn leven en die gebruik ook om de wereld voor anderen mooier te kleuren.
Wat versta jij onder vrijheid?
Ik geloof dat iedereen recht heeft om gelukkiger zijn en het plezierig leven te leiden. Hoe je hier invulling aan geeft is aan jezelf. De één wil graag spiritueel groeien en de ander wil juist financiële overvloed en persoonlijk succes bereiken. En ik? Ik wil allebei. Waar het om gaat is dat ik besef dat ik de architect ben van mijn bestaan. Wij leven in een deel van de wereld waar je vrijwel alle mogelijkheden en kansen hebt om jouw leven te leiden. Maar dan moet je wel weten hoe dat eruitziet. Als je weet wie je bent, dan moet je doen wat je moet doen, om te hebben wat je wilt.
Stel jezelf de vraag: “Wat wil ik?”.
Laat hieronder jouw reactie achter.
