Vermogensbeheer en vermogensplanning

Vermogensbeheer is totaal iets anders dan vermogensplanning. De diensten worden vaak door elkaar gehaald. Daarnaast worden we als financieel planner of vermogensplanner in gedachten vaak vergeleken met andere financieel adviseurs. En ook die vergelijking gaat volledig mank. Als ik vertel dat ik financieel planner of vermogensplanner ben, volgt vaak een glazige blik. Tijd om dat kristal helder te maken en je mee te nemen in WINST voor jou als je gaat samenwerken met een vermogensplanner.

Van productverkoop naar onafhankelijk financieel advies

Een onafhankelijk financieel planner of vermogensplanner verkoopt geen financiële producten, maar geeft advies en staat onafhankelijk naast je. Advies helpt om jouw doelstellingen in je leven te verwezenlijken. En werk je samen met een financial life planner, dan hoeven dat niet alleen financiële doelstellingen te zijn. We kijken samen veel verder dan alleen de financiële kant van het leven, waardoor je mooiste dromen wel eens werkelijkheid kunnen worden.

Het maakt mij niet uit bij welke vermogensbeheerder je jouw vermogen hebt ondergebracht, zolang ze onze rol als vermogensplanner en -begeleider maar respecteren. Ik werk graag met ze samen. Ik zie ook vermogensplanners die ook vermogensbeheer in huis hebben. Prima, maar kijk dan vooral even wat je krijgt, hoe de vergoeding is geregeld en of dit voor jou WINST oplevert.

Een all-in fee uit het beheerd vermogen

Ik zie in de markt financieel planners waarbij de vermogensplanning wordt gefinancierd uit een all-in fee voor vermogensbeheer. En versta me niet verkeerd, want daar is helemaal niets mis mee. Alleen:

• Heb jij als klant enig idee wat de waarde is van vermogensplanning of begeleiding als je betaalt voor vermogensbeheer?
• En hoe onafhankelijk is vermogensplanning als je vermogensplanner een “gratis” dienst verleent? Dit is de werkwijze bij veel (private) banken. Een gratis financieel plan waarbij je vermogen wordt belegd in de huisfondsen van de bank.

Vermogensbeheer en vermogensplanning

Dan hoor ik je denken: maar Sandra, wat is dan het verschil tussen vermogensplanning en vermogensbeheer?

Wat een vermogensbeheerder doet, daar hebben de meeste mensen wel een beeld bij. Hieronder zal ik dat nog kort toelichten. Maar de winst die samenwerking met een vermogensplanner en begeleiding oplevert, wordt vorstelijk onderschat. Het belangrijkste verschil is dat vermogensbeheer vooral gaat over rationele zaken en grote volumes. Vermogensplanning en begeleiding gaat met name over emtionele aspecten van beleggen en persoonlijke aandacht. De vermogensbeheerder helpt je om systematisch te beleggen voor jouw eigen vermogensdoel. Vermogensbegeleiding gaat over het maken van vermogenskeuzes. In dit artikel neem ik je daarin mee aan de hand van WINST.

WINST

WINST staat voor mij voor:

Waarnemen, in actie komen als dat nodig is of juist even niets doen. Vermogensbegeleiding voegt bewezen waarde toe aan je beleggingsportefeuille.
Integraal financieel overzicht van waaruit je bewuste keuzes kunt maken die passen bij je doelstellingen. Monitoren van je plan en bijsturen zorgt ervoor je komt waar je wilt zijn.
Neutrale blik en samen klankborden zorgt voor het vasthouden aan je eigen plan. Emoties terugbrengen naar meer rationele kijk, behoeden je voor verkeerde keuzes.
Stabiliteit en simpel: je vermogen in een zo rustig mogelijk vaarwater te laten groeien om je doelstellingen te bereiken vanuit een simpele strategie.
Totaal beleggingsresultaat in lijn met je plan, zonder dat je verzandt in de techniek van beleggen.

Nadat ik kort heb ingezoomd op vermogensbeheer, lees je verder over de verschillende elementen van WINST bij vermogensbegeleiding.

Vermogensbeheer

Een wijdverbreid misverstand is dat een vermogensbeheerder je begeleidt bij realiseren van al je doelstellingen. Een vermogensbeheerder beheert je vermogen op een zo goed mogelijke manier. Binnen het mandaat dat je geeft, past hij op je geld en maakt er meer van (als het goed is). Dat is uiteindelijk het secundaire doel, want primair wil je gewoon geld om het leven te leiden zoals je dat het liefst doet. En daar is geld voor nodig.

Natuurlijk vraagt een vermogensbeheerder bij de intake naar de periode dat je wilt beleggen. We noemen dat de beleggingshorizon. En natuurlijk wordt gevraagd wat je doelstellingen zijn. Maar dat blijft een papieren kwestie. Want een totaaloverzicht – oftewel een integraal financieel plan waarin alle elementen samenkomen – heeft een vermogensbeheerder niet. Hij maakt een beleggingsplan dat slechts een onderdeel van je financieel plan is.

De bomen en het bos aan vermogensbeheerders

Vermogensbeheer is een activiteit waarvoor een vergunning is vereist. Deze vergunning wordt afgegeven voor de Autoriteit Financiële Markten, de AFM. Op het moment van schrijven van dit artikel staan er in het vergunningenregister 121 vermogensbeheerders die onder één of meerdere namen vermogensbeheer aanbieden. De meesten richten zich op Nederlandse consumenten.

Werkzaamheden van een vermogensbeheerder

Vermogensbeheerders hebben over het algemeen de volgende taken:

• Opbouwen van een portefeuille met een zo groot mogelijk aantal klanten. Hoe meer klanten, hoe efficiënter vermogensbeheer is;
• Analyseren van de markt en signaleren van kansen;
• Inventariseren van je doelen en wensen (zoals verwachte rendement en tijdsplanning);
• Opstellen van een risicoprofiel (welk risico kun je lopen en welke risico wil je lopen?);
• Het bepalen van de beleggingsstrategie;
• Adviseren over of uitvoeren van koop- en verkooptransacties;
• Regelmatig toetsen van de actualiteit en relevantie met jouw beleggingsdoelen;
• Bijdragen aan de vastlegging en naleving van de beleggingsstrategie en beleggingsfilosofie van de onderneming;
• Bijhouden van ontwikkelingen in wet- en regelgeving, vooral met betrekking tot de Wft (Wet op het financieel toezicht).

Vermogensbeheer uitbesteden

Als je een vermogensbeheerder gaat selecteren, omdat je vermogensbeheer liever uitbesteedt, kijk dan in ieder geval naar de volgende punten:

• Wat is de beleggingsfilosofie van de vermogensbeheerder. Hoe ziet het beleggingsbeleid eruit en geloof jij dat het voor jou gaat werken? Want alleen dan ervaar je emotionele rust, ook als het even stormt (lees de beurs daalt).
• Welke kosten brengt de vermogensbeheerder voor zijn dienstverlening in rekening? En wat krijg je ervoor terug?
  Vermogensbeheerders die vanuit hun beleggingsfilosofie aandelen selecteren (meestal tussen 25 en 35 in een gespreide portefeuille) vragen hiervoor een all-in fee tussen 1,5% en 2,2%. Kies je bijvoorbeeld een vermogensbeheerder die met een portfeuille van verschillende ETF’s de markt grotendeels volgt, dan liggen de kosten vaak lager.
  Kosten drukken op het resultaat van je beleggingsportefeuille. Heb je vanuit je financieel plan een nettorendement van 5% per jaar nodig, dan heb je bij een kostenfactor van 2% een bruto rendement van 7% nodig. Bij vermogensbeheerder die 0,75% rekent, is het benodigde bruto rendement 5,75%. Vermogensbeheerders die actief beleggen in aandelen, streven naar een hoger rendement dan het marktgemiddelde. In de praktijk is dat maar weinigen gegeven, laat staan dat ze dat jaren volhouden.
• Heb je een vast aanspreekpunt of ben je aangewezen op de klantenservice waar jonge en onervaren medewerkers je vragen beantwoorden. Is er iemand met wie je kunt klankborden of moet je het alleen uitzoeken nadat je klant bent geworden. Dat laatste is vaak het geval bij online vermogensbeheer.

Maak een lijstje van belangrijke punten

Dit zijn zo maar drie punten om je op te richten als je gaat kijken naar de verschillende vermogensbeheerders. Er zijn veel meer dingen om op te letten. Maak voor jezelf een lijstje met criteria en kijk dan welke vermogensbeheerder daar het beste bij past. In mijn beleggingstraining besteed ik hieraan ook aandacht. Zet de eerste stap door mijn e-book te downloaden: 5 essentiële succesfactoren om je geld te laten groeien”. Je kunt het aanvragen aan de zijkant van deze pagina. Blijf vervolgens aangehaakt en je komt mijn webinar en beleggingstraining vanzelf tegen.

WINST met vermogensbegeleiding

Als financieel planner en vermogensplanner omarm ik de gedachte van doorlopende begeleiding. De reden is simpel: het leidt op lange termijn tot een beter beleggingsresultaat. Hieronder lees je welke aspecten leiden tot een WINSTgevende samenwerking tussen jou en een vermogensplanner die je vanuit een intergraal financieel plan begeleidt.

W – waarnemen, in actie komen als dat nodig is en stil zitten als dat slimmer is

Laten we teruggaan naar 2020, naar het moment dat we de eerste coronapatiënt in Nederland hadden. Dat herinneren we ons als de dag van gisteren. En nog steeds ondervinden we dagelijks de gevolgen. Kijken we naar het effect op de beurs, dan sloeg de pandemie begin vorig jaar een krater in de AEX-index (de index van de 25 grootste beursgenoteerde bedrijven in Nederland). We kenden jaren van positieve resultaten, koersen bleven stijgen en ze gingen door het dak. Tot eind februari…… Op 20-02-2020 stond de AEX op 629 punten. Drie weken later was hier 35% van af. De slotkoers van 404 punten op 18-03-2020, was ook gelijk het dieptepunt. Maar een val van 35% in 3 weken brengt natuurlijk onzekerheid en emotie met zich mee.

Stel, je had begin 2020 een portefeuille van € 20.000. Je geld is volledig belegd in een ETF die de AEX volgt.

Let op, dit is een voorbeeld en kan niet worden gezien als advies. Eén ETF geeft doorgaans te weinig spreiding van risico en dus niet aan te raden.

Hieronder laat ik je aan de hand van drie voorbeelden zien wat het effect is geweest van waarnemen en vervolgens gaan handelen of juist stil blijven zitten.

Voorbeeld #1: Piet Paniek verkocht al zijn beleggingen
Piet heeft geen vertrouwen meer in beleggen. Eigenlijk heeft hij dat ook nooit gehad. Hij zei: “Niks voor mij. En ik heb geen zin om me hierin te verdiepen.” Hij heeft zich door zijn goede vriend Ray laten overhalen toen ze in de zomer van 2018 op een terrasje zaten. Ray liet hem zien hoe mooi zijn beleggingsportefeuille steeg. En Piet dacht, als het zo gemakkelijk is wil ik ook wel. Ik wil dat rendement niet missen. Piet had last van de ‘Fear of Missing Out’ (ook wel FOMO genoemd).
Piet opende zelf een rekening bij een broker en legde elke maand trouw in. Hij zag mooie rendementen op zijn ETF die in de 25 aandelen van de AEX belegt. Maar Piet had geen plan, geen doel en wist niet waarvoor hij eigenlijk geld belegt. Piet werd onrustig en begon te twijfelen. Hij zag zijn geld verdampen en op het dieptepunt had Piet nog ruim € 13.300. Eind maart 2020 zat hij op een zonnige ochtend met zijn vrouw aan de keukentafel en besprak met haar wat nu te doen. Ze besloten de beleggingen te verkopen. De waarde was weer wat toegenomen en de € 15.165 die resteerde na de verkoop staat nu “veilig” op een spaarrekening. Piet werd bevestigd in zijn gedachten dat beleggingen niets voor hem is. Zijn resultaat in 2020 was helaas -24%. Wat Piet miste is een plan en de nodige kennis van beleggen, weten wat je kunt verwachten en welke opties je op welk moment hebt.

Voorbeeld #2: Victor Vertrouwen hield zich aan zijn plan
Victor is uit heel ander hout gesneden. Hij snapt dat een flinke koersdaling eens in de zoveel jaar hoort bij beleggen. Dit hebben we uitgebreid besproken. En Victor belegt voor de lange termijn en maakt gebruik van vermogensbeheer. Hij maakt zich totaal niet druk om deze daling. Het geld heeft hij nu niet nodig, maar pas over 15 jaar als zijn dochter van drie straks wellicht gaat studeren. Een studiefonds voor Sanne, dat is voor Victor de reden om te gaan beleggen. Hij blijft gewoon maandelijks € 100 inleggen. Dat het herstel slechts een paar maanden zou duren, daar hadden we niet op gerekend. Victor had aan het eind van het jaar € 22.024 in zijn beleggingsportefeuille en realiseerde een rendement van € 825 (bijna 4%) door zich aan zijn plan te houden.

Voorbeeld #3: Karel Koop zag zijn kans investeerde extra
Karel zag het ook gebeuren. Ook zijn portefeuille daalde aanzienlijk in maart. Maar in tegenstelling tot Piet en Victor dacht Karel aan de Bijenkorf. Je kunt je vast wel de Drie Dwaze Dagen herinneren, oftewel de uitverkoop. Karel dacht: ik beleg voor de lange termijn, ik heb nog spaargeld dat ik nu en de komende paar jaar niet nodig heb en de aandelen zijn goedkoop. Dus laat ik nu maar bijkopen om mijn doelstelling eerder te bereiken. Ook met Karel voerde ik een goed gesprek en hij kreeg bevestiging voor zijn strategie. Karel stortte eind maart 2020 € 10.000 bij op zijn beleggingsrekening. In de grafiek hierboven zagen we dat het herstel daarna snel is gegaan en op 31 december 2020 zag Karel dat zijn beleggingen € 33.581 waard zijn. Het jaarrendement in 2020 bedroeg daarmee bijna 16%.

De conclusie: vermogensbegeleiding haalt de emotie uit beslissingen en zorgt voor meer rendement. Het verschil tussen Piet en Karel is 40% rendement in een jaar met dezelfde belegging. En dat geldt niet alleen voor meer ‘return on investment’, dus het resultaat op je belegging. Maar denk ook eens aan de rust die je ervaart door meer ‘return on life’ waardoor je kunt richten op dingen die voor jou van waarde zijn.

Toegevoegde waarde van een adviseur

De meeste mensen die zelf beleggen verliezen geld door de zogenaamde ‘behavior gap’. Letterlijk betekent dit gedragskloof. Het is een term bedacht door Carl Richards, die de negatieve impact beschrijft van slechte beslissingen van beleggers. ‘Investment return’ laat zien wat het rendement van een belegging is, bijvoorbeeld de AEX. ‘Investor return’ is het resultaat met inmenging van menselijk handelen. En dat is logisch, want ons brein zegt van nature: vechten of vluchten. En bij een beurscorrectie volgt vaak kuddegedrag, vluchten en worden beleggingen vaak verkocht.

Laten we eerlijk zijn. Het investeren van je zuurverdiende euro’s kan spannend zijn. Emotie zorgt ervoor dat we in de basis irrationeel handelen. Dit betekent niet dat financiële besluitvorming sterk wordt beïnvloed door ons denken. We laten ons dan leiden door ons gevoel. We willen het liefst pijn vermijden (zien dat je vermogen daalt) en plezier zoeken (winsten vieren). Vanguard deed  in 2020 een onderzoek naar de toegevoegde waarde van de adviseur en stelde dat vermogensbegeleiding op lange termijn ongeveer 3% meer rendement oplevert. Portefeuilleopbouw en vermogensbeheer (herbalancering en financiële planning) maken ongeveer 1,5% uit. Gedragscoaching voegt ook ongeveer 1,5% toe.

Kun je je voorstellen hoe fijn het dan is om met iemand van gedachten te wisselen die weet welke doelstellingen je vanuit jouw financieel plan wilt bereiken. Een luisterend oor en begrip heeft voor wat je voelt en ziet gebeuren, maar je in het gesprek ook terugbrengt naar waar je bent begonnen: je plan en de reden waarom je belegt. Een financieel planner die je begeleidt stelt je op lastige momenten de juiste vragen en behoedt je voor verkeerde keuzes.

I – integraal overzicht

Beleggen is slechts een van de bouwstenen van een financieel plan of vermogensplan. Uiteindelijk bepaal je in de ideale situatie je strategie vanuit een plan waarin alle elementen in een logische volgorde zijn opgenomen. Beleggen is nooit het begin, maar een sluitstuk. Het is een productoplossing die vanuit het totaalplaatje leidt tot het realiseren van doelstellingen. Vanuit een integraal overzicht kun je bewuste keuzes maken die passen bij je doelstellingen en dat zorgt het aankomen in de juiste haven. Een vermogensbeheerder kent maar een stukje van je plan, namelijk het deel dat je wilt gaan beleggen.

Risico wilt lopen en kunt lopen

N – neutraal en zoveel mogelijk rationeel

De combinatie emotie en beleggen leidt vaak tot ongelukken. Emoties in in de hand houden zodat je vasthoudt aan je eigen plan is een hele opgave. Wat financiële markten doen is niet relevant voor jou. Een vermogensbeheerder die het beter doet dan de benchmark (vergelijkingsmaatstaf) is ook niet relevant. Jouw eigen maatstaf is het enige dat telt. Wat heb jij nodig in je financieel plan om jouw doelstellingen te realiseren, zodat je op elk moment in de het leven voldoende geld hebt om echt te leven.

In het verleden behaalde resultaten zijn geen garantie voor de toekomst, maar wel is gebleken dat een forse beursdaling op de lange termijn slechts een rimpeltje is.

S – stabiliteit en spreiding

Stabiliteit betekent dat je zo stabiel en evenwichtig mogelijk naar je doel wilt bewegen. Je weet als je van A naar B gaat, je vanalles kunt tegenkomen en dat het geen rechtpad is, maar een met kronkels. In het zonnetje loopt het gemakkelijk, maar als het regent en stormt is dat een ander verhaal. In dat laatste geval biedt een financieel planner met vermogensbegeleiding een veilige haven om even te schuilen. Van een vermogensbeheerder hoe je dat niet te verwachten. Hij zal je niet bellen, want vermogensbeheer gaat over rationeel handelen om de risico’s te managen en de portefeuilles te beheren. Vermogensbegeleiding gaat over het managen van emoties. Niet als de beurs omhooggaat en er euforie heerst. Maar juist als het even niet gaat zoals je verwacht.

Bij spreiding gaat het om je risico’s zoveel mogelijk verdelen zodat je minder last hebt van dalingen als het in een bepaalde sector, in een bepaald land of met een bepaald bedrijf niet goed gaat. Hoe meer spreiding in je portefeuille, hoe meer stabiel je portefeuille over het algemeen beweegt.

T – totaalresultaat in lijn met je plan

Deze laatste, het totaal resultaat voor je portefeuille in lijn met je financieel plan, lijkt me een hele logische. Als je belegt vanuit een plan, kun je het resultaat beoordelen en iets doen om bij te sturen als dat nodig is. Het mooie van een financieel plan is dat je hele vermogen is opgenomen en dat een beleggingsplan dan ook een spreiding geeft vanuit het totaalbeeld. Een vermogensbeheerder heeft slechts een beeld van een deel, namelijk het deel waarvoor je jouw beleggingen hebt uitbesteed.

Meer informatie?

In dit blog deel ik veel informatie met je. Er valt ook veel te vertellen over vermogensbeheer, over dit al dan niet uitbesteden en allerlei andere dingen die met beleggen te maken hebben. Wil je meer weten of kan ik je ergens mee helpen, boek dan een afspraak in mijn agenda. Dan zien we elkaar binnenkort.